De regeling van een goed gedimensioneerd en correct geïnstalleerd en afgesteld thermisch zonnesysteem verloopt automatisch. Het temperatuurverschil tussen de warme uitstroom van het collectorenveld en de koude zone in het onderste deel van het vat stuurt de in- en uitschakeling van de circulatiepomp.
Controle van de prestatie-indicatoren van de zonneboiler
Een regelmatige controle van enkele essentiële parameters van de installatie is aangewezen om zich ervan te verzekeren dat het zonnesysteem goed werkt. Als het zonnegedeelte defect is, zal de naverwarming immers de volledige hoeveelheid warm water leveren die op een gegeven ogenblik nodig is. Als er geen klachten van gebruikers komen, zal de exploitant zich niet bewust zijn van het probleem.
Te controleren parameters:
Het aantal werkingsuren van de circulatiepomp , dat door de meeste regeleenheden wordt geregistreerd. Bij een normale werking zal een goed gedimensioneerde zonneboiler voor huishoudelijk gebruik in totaal gemiddeld ongeveer 1700 uur/jaar werken. De exploitant kan op basis van de geregistreerde waarde gemakkelijk vaststellen of de installatie deze gemiddelde werkingsduur al dan niet benadert.
het aantal kWh zonne-energie dat door de zonnewarmtewisselaar aan het opslagvat wordt afgestaan ; deze waarde wordt door de meeste regelsystemen met een energiemeter geregistreerd. De periodieke opname van de meter maakt een ruwe schatting mogelijk van de zonneproductie voor een gegeven periode en als jaargemiddelde. Bij een normale werking zal een zonneboiler voor huishoudelijk gebruik die gedimensioneerd is voor een nuttige zonnefractie van 30 tot 50% in onze streken gemiddeld ongeveer 400 tot 450 kWh per jaar produceren per vierkante meter vlakkeplaatcollectoren onder glas, en meer dan 500 kWh per vierkante meter vacuümbuiscollectoren van goede makelij.
Aan de hand van de instantwaarden van de thermometers bij de uitstroom (Tc) en de instroom (Tf) van de collectoren (meestal in de zonnecentrale geïntegreerd) kan men de goede werking van het systeem controleren door de instantwaarden op elke wijzerplaat af te lezen:
- Als Tc ≥ Tf: de installatie werkt normaal
Als Tc < Tf: de installatie werkt niet normaal
In een periode met volle bezonning van de collectoren moet het temperatuurverschil tussen de uitgaande en de retourleidingen van een ' high flow ' systeem als volgt zijn:
- Tc - Tf ≤ 20°C (een groter temperatuurverschil wijst op de aanwezigheid van lucht in de primaire kring, op een slechte circulatie van de vloeistof of op een te laag debiet)
- Tc - Tf ≥ 5°C (een kleiner temperatuurverschil wijst op kalkaanslag in de zonnewarmtewisselaar).
Thermometers op de uitstroom en de instroom van de primaire zonnekring
Meer informaties over concrete aanbevelingen voor zonthermische installaties
Periodieke onderhoudscontroles
Thermische zonne-installaties vragen weinig onderhoud. Toch is een regelmatige controle (in het eerste jaar om de 4 tot 6 maanden, later eenmaal per jaar) van bepaalde componenten en prestatie-indicatoren aanbevolen, vooral in het eerste jaar na de indienststelling.
Bij een normale werking moet de onderhoudsverantwoordelijke, liefst op een zonnige dag, een reeks controles uitvoeren om de goede werking van het systeem na te gaan. Meer bepaald:
- Een maandelijkse (de drie eerste maanden) en daarna een driemaandelijkse controle
- van de druk in de primaire kring en het expansievat (bij systemen onder permanente druk)
- van de werking van het kathodisch beschermingssysteem (in opslagvaten van geëmailleerd staal)
- van de werking van de circulatiepompen en het circulatiedebiet van de warmtegeleidende vloeistof
- Een halfjaarlijkse controle
- van de staat van de collectoren, met een visuele inspectie van de ongeschondenheid en de reinheid van het glas, de stevigheid van de bevestiging, de staat van de zichtbare isolatie aan de buitenkant van het gebouw, de aanwezigheid van damp of andere vormen van condensatie in collectoren die afgedicht of luchtledig moeten zijn
- de staat van de primaire kring en van het opslagvat: de goede staat van de thermische isolatie, sporen van eventuele lekken, de afdichting van de openingen naar buiten, de reinheid van de filters, de aanwezigheid van vloeistof in de opvangbank van het veiligheidsventiel, de aftapventielen, de sensoren, de temperaturen en de koppelingen
- Een jaarlijkse controle
- van de elektrische voeding en de verklikkers voor de werking van sensoren, circulatiepompen, ...
- van de kwaliteit van de warmtegeleidende vloeistof (glycolgehalte, pH, ...)
- van de slijtage van de magnesiumanode (alternatief voor het kathodisch beschermingssysteem in opslagvaten van geëmailleerd staal)
- van de platenwarmtewisselaars (in voorkomend geval), om te controleren of de warmte nog goed wordt overgedragen
- van de voordruk van het expansievat
- van de werking van de zonneregeling
Afhankelijk van de kalkaanslag moet men de opslagvaten en de warmtewisselaars reinigen en ontsmetten (preventie van de ontwikkeling van legionallebacteriën). Dit onderhoud gebeurt normaal op alle soorten reservoirs voor sanitair warm water (niet specifiek voor zonne-installaties).
Bij de individuele zonneboilers vinden deze verschillende controles meestal jaarlijks plaats, tijdens het onderhoud van de verwarmingsinstallatie, om de kosten en de verplaatsingen van de verwarmingsinstallateur te beperken
Onderhoudgids voor individuele zonneboiler gepubliceerd door Leefmilieu Brussel
Grote thermische zonnesystemen - Onderhoudsgids voor de technische of energieverantwoordelijke gepubliceerd door Leefmilieu Brussel
Productiedoel en resultaatsgarantie
Een zonneboiler vereist een minimale monitoring- en alarminstrumentatie, meer bepaald in collectieve systemen waar de instrumentatie op de eerste plaats de zonneproductie controleert.
In het geval van een collectief zonnesysteem met ten minste 50 m² collectoren, kan het voor de bouwheer interessant zijn om een jaarlijks te bereiken doel voor de zonneproductie te bepalen, eventueel gecombineerd met een periodiek onderhoudscontract voor zowel de zonneboiler als de naverwarming. Het bereiken van het productiedoel wordt meestal (contractueel) met Gegarandeerd Zonthermisch Resultaat (GSR) vastgelegd. Deze garantie is trouwens een voorwaarde voor de toekenning van de premie in het Brussels Gewest voor systemen met meer dan 50 m² bruto oppervlakte collectoren.
Op de website van Leefmilieu Brussel is een modelbestek beschikbaar voor de installatie van een zonnesysteem met resultaatsgarantie.
