Gebruik

Het elektriciteitsverbruik aanpassen

In de industrie gebeurt dit al veel, maar ook voor de residentiële en tertiaire sector is een ladingbeheer heel goed denkbaar door de verbruiksgewoonten aan te passen aan de elektriciteitsproductie.

Gemakkelijk verplaatsbare ladingen zijn ladingen die profiteren van een zekere inertie , zoals de productie van warmte voor de verwarming of voor sanitair warm water (die kan worden opgeslagen, eventueel op een hoger temperatuurniveau) of voor de productie van koude (die kan worden opgeslagen, eventueel op een lager temperatuurniveau).

Ook het opladen van de batterij van de elektrische auto kan op het meest geschikte moment gebeuren, evenals het aanzetten van de huishoudelijke apparaten (wasmachine, droogkast, vaatwasser, oplaadbare elektronische apparatuur, enz.) om een optimaal beheer van de elektrische ladingen mogelijk te maken.

De gebruiker kan hiervoor slimme meters gebruiken die het gebruik van de elektrische energie vergemakkelijken en het mogelijk maken om de gewoonten van de consument zo goed mogelijk aan te passen aan de behoeften van het net en de hernieuwbare productie (smart-metering).

Meer tips over de aanpassing van het elektriciteitsverbruik om zoveel mogelijk voordeel te halen uit de fotovoltaïsche installatie op de website van Leefmilieu Brussel (title Profiteer maximaal : pas uw gebruik aan).

Follow-up van de energieproductie

Wanneer men fotovoltaïsche panelen installeert, is de follow-up van de energieproductie van het systeem is een zeer belangrijk aandachtspunt. De controle is noodzakelijk om de goede werking van het systeem aan de prognoses te toetsen, zeker in de wetenschap dat de financiële steun per geleverd kWh wordt berekend.

Voor kleine installaties kan de follow-up gebeuren door de jaarlijkse productie te vergelijken met de op online websites zoals www.météo-renouvelable.be geschatte productie.

Voor grote installaties maakt de financiële impact een doorlopende follow-up noodzakelijk. Deze controle kan op verschillende manieren gebeuren:

Verificatie van de groenestroommeter

De gebruiker kan zelf een profiel opstellen door regelmatig de stand van de groenestroommeter te noteren.

Verificatie van de gegevens van de omvormer

De meest gangbare omvormers op de huidige markt hebben een lcd-scherm dat een aantal parameters toont, zoals het totale aantal geproduceerde kWh, het aantal per dag geproduceerde kWh, de productie in reële tijd in kW. Sommige omvormers kunnen zelfs eenvoudige grafieken weergeven. Door deze gegevens op te nemen, kan men de elektriciteitsproductie nauwkeurig volgen. Men moet evenwel rekening houden het feit dat:

• het geheugen voor de gegevensopslag meestal beperkt is, zodat slechts gegevens voor enkele maanden worden geregistreerd;
• als de installatie meerdere omvormers heeft, men ze elk afzonderlijk moet opnemen.

Aansluiting op een computer

De meeste omvormers zijn voorzien van of kunnen worden uitgebreid met een netwerkkaart. Op die manier kan men meerdere omvormers op elkaar aansluiten en vervolgens op een actieve communicatiemodule (vergelijkbaar met een webserver in de informatica). Deze communicatiemodule wordt meestal bij de ontkoppelingskast geplaatst en op haar beurt aangesloten op een pc of een netwerk met een pc. Met behulp van de meegeleverde software (of meestal via een internetverbinding) kan men dan een zeer gedetailleerde inventaris maken van het rendement van het fotovoltaïsch systeem.

Sommige installateurs bieden ook een online controledienst als optie aan: de eigenaar van het fotovoltaïsch systeem ontvangt dan elke maand een rapport over het rendement en de eventuele problemen.

Een minder duur alternatief voor kleine installaties is een draadloze module die de gegevens verzendt. Met dit apparaatje kunnen de gegevens via USB naar een pc worden overgebracht.

Full-option controle

De grondigste controle combineert het vorige systeem (aansluiting op een computer), met een zonnestralingssensor, een anemometer en de meting van de temperatuur van een aantal fotovoltaïsche cellen en van de omgevingstemperatuur.

Merk op dat ook alle collectoren moeten worden geijkt en gevolgd. De raadpleging van de stralingscijfers van de meteorologische instituten lijkt bijgevolg een goed alternatief.

Thermografische controle

Als het verschil tussen het theoretische rendement en het rendement van de installatie groot is, kan men een extern bedrijf dat onafhankelijk is van de aannemer een thermografische controle van de installatie laten uitvoeren. De thermografische inspectie kan eventuele defecte panelen detecteren. Daarna voert men vermogensmetingen uit op de verdachte panelen. Als het gemeten vermogen lager is dan het door de fabrikant gewaarborgde vermogen, kan men een beroep doen op de garantie van de panelen. Ook een thermografische controle van het bord van het ontkoppelingsrelais en van de accessoires is interessant. Deze controle word bij voorkeur uitgevoerd vooraleer de garantie op de panelen vervalt.

Garanties

Wettelijke garantie

De wettelijke garantietermijn op een module of een omvormer bedraagt 2 jaar.

Productgarantie

De productgarantie is een verlenging van de wettelijke garantie. Hij duurt vaak van 10 tot 25 jaar.

Klassieke vermogensgarantie

Naarmate ze verouderen, produceren de modules minder en minder elektriciteit (bij een gelijke straling). Daarom is de vermogensgarantie, parallel met de productgarantie, een ander belangrijk kenmerk van de modules om deze parameter in aanmerking te nemen.

De meeste fabrikanten geven een vermogensgarantie, die afhangt van het type cel:

• voor kristallijn silicium is het gegarandeerde vermogen meestal ten minste 90% van het nominale vermogen gedurende 10 jaar en 80% gedurende 25 jaar;
• voor amorf silicium is het gegarandeerde vermogen meestal ten minste 80% van het nominale vermogen gedurende 10 jaar en 70% gedurende 25 jaar.

Lineaire vermogensgarantie

In het geval van een lineaire garantie waarborgt men elk jaar een slechts licht afgenomen vermogen. Dit type garantie is bijgevolg interessanter dan de klassieke vermogensgarantie. De onderstaande grafiek toont de verschillen tussen deze 2 garanties.

© Leefmilieu Brussel

Garantie van de zonneresultaten

De garantie van het zonneresultaat is een contract waarmee de installateur zich niet beperkt tot alleen de levering van de componenten, maar ook de jaarlijkse energieproductie van de zonne-installatie waarborgt.

De installateur garandeert dat de installatie elk jaar een bepaalde hoeveelheid energie zal produceren. Een boeteclausule bepaalt de modaliteiten indien de gemeten productie lager is dan de vooraf bepaalde energieproductie. Dat kan variëren van een financiële compensatie tot de toevoeging van panelen.

Het contract beschrijft de verantwoordelijkheid en de taken van de twee partijen. Deze taken kunnen variëren volgens de wensen van de klant.

De installateur verbindt zich tot de uitvoering van een aantal taken:

• doorlopende monitoring op afstand, met vermelding van de defecten of plotse en onverklaarbare dalingen van het rendement. De klant moet daartoe een internetverbinding ter beschikking stellen aan de installateur;
• interventie binnen de 24 uur bij een defect of een plotse of onverklaarbare daling van het rendement;
• jaarlijkse of tweejaarlijkse controle van de installatie (werking van de omvormers, staat van de panelen, controle van de temperatuur van de elektrische aansluitingen door middel van infrarode thermografie, enz.);
• reiniging van de panelen met osmosewater.

De klant verbindt zich eveneens tot de uitvoering van een aantal taken:

• geen gebouwen of objecten (bomen, verlichtingspalen, windturbines enz.) plaatsen die een schaduw op de installatie zouden werpen;
• in voorkomend geval bomen tijdig snoeien, zodat ze geen schaduw op de installatie werpen;
• de installatie moet toegankelijk blijven;
• eventueel een tappunt voor de reiniging van de panelen voorzien;
• een internetverbinding voorzien.

*** Meer informatie over dit type garantie in de voorziening | Energieprestatiecontract ***

Onderhoud

Zelfreiniging door de regen

De vervuiling van de fotovoltaïsche panelen heeft een negatieve impact op het rendement, omdat ze schaduw veroorzaakt. Panelen met een helling van ten minste 15° hebben echter in het Belgische klimaat weinig onderhoud nodig, omdat de regen ze automatisch schoonspoelt.

Aanvullende reiniging

Toch is een aanvullend onderhoud wenselijk, vanwege de afzettingen van pollen in de zomermaanden, fijnstof in de buurt van verkeerswegen of industriezones, of uitwerpselen van vogels. Om die verschillende redenen en ook om beschadigde modules op te sporen, is een regelmatige visuele inspectie nuttig.

Sneeuw verwijderen

*** Meer informatie over de onderhoudscontracten in de voorziening | Onderhoudscontract ***

Aankoop van groene energie

Voor zijn behoeften die niet door zijn lokale elektriciteitsproducten worden gedekt, kan de opdrachtgever een beroep doen op verschillende leveranciers die elektrische energie uit hernieuwbare bronnen aanbieden (grote windturbines, velden van fotovoltaïsche panelen enz.).

Meer informatie over hoe en waar groene energie kopen op de website van Leefmilieu Brussel

Recycling

Sinds 2016 is elke fabrikant/invoerder en installateur van fotovoltaïsche panelen wettelijk verplicht om het aantal panelen aan te geven dat hij op de markt heeft gebracht, en moet hij de gratis inzameling en recyclage van de versleten panelen verzorgen. Sinds die datum wordt ook een milieuheffing aangerekend op elk zonnepaneel dat op de markt komt. Deze milieubijdrage dient voor de organisatie, het beheer en de financiering van de inzameling, sortering en verwerking van het huidige en toekomstige fotovoltaïsche afval.

95% van de in België geïnstalleerde systemen gebruikt fotovoltaïsche panelen van kristallijn silicium. Ze zijn gemaakt van 85% glas en metaal (koper, aluminium) maar ook edele metalen, polymeren uit de petrochemie (plastics) en silicium. Het zijn allemaal niet-toxische, inerte en, met uitzondering van de plastics, gemakkelijk recycleerbare materialen.