Algemene beschrijving
Het project heeft een geprefabriceerde gordijngevel met houten skelet en bestaat uit slechts drie verschillende modules. Elke module is onafhankelijk en wordt met haar vulling en afwerking geleverd. De gevel rust op een eveneens geprefabriceerde superstructuur van beton.
Het zeer moduleerbare plan is gebaseerd op een raster van driemaal 90 cm voor een standaardkantoor.
Het voordeel van een kadergevel tegenover een gevel met stijlen en dwarsdrager is de thermische prestatie van de prefabmodules, die men in het atelier gemakkelijker kan controleren.
Houten gevelkaders op de superstructuur van beton
Ontwerp
Samenstelling van de wanden
De buitenwanden bestaan uit prefabmodules van 90 cm breedte, visueel verdeeld in drie modules van 30, 60 en 90 cm. Dit maakt ondanks het repetitieve karakter van de prefabricage een mate van vrijheid in de compositie mogelijk. Daarnaast hebben de onderste en bovenste modules een andere hoogte dan die van de tussenliggende verdiepingen en zijn ook de hoekstukken speciale elementen. Tot slot kunnen de elementen verschillende eigenschappen vertonen (type beglazing, zonnefactor enz.).
Fragment van het bovenaanzicht van de gevelmodulatie
Gevelmodulatie van de patio
Fragment van de gevel
Elke module is, van binnen naar buiten, samengesteld uit:
- een geperforeerde multiplexplaat met geluidsisolatie op een luchtdicht membraan
- een dragende structuur van hout, gevuld met isolatie, afgesloten met een vezelcementplaat en aan de buitenzijde bekleed met een isolerende plaat
Samenstelling van een module
Legende:
- Structuur van een caisson
- Isolatie
- Geperforeerde multiplexplaat
- Dampscherm
- Vezelcement
- Voorgevormde EPDM-stroken
- Elektriciteitskabels
Type en graad van prefabricage
De geprefabriceerde gevelelementen zijn elementen met twee afmetingen. De hoeken zijn als een geheel van onderdelen op twee voorgevormde afmetingen samengesteld.
Hoekdetail
Het projectteam heeft voor een volledige prefabricage van de gevelmodule geopteerd: alle afwerkingen zijn inbegrepen, tot en met de elektriciteitskabels. De enige uitzondering geldt voor de zonneschermen, die wegens hun kwetsbaarheid tijdens het transport en de montage niet in de fabriek werden geïnstalleerd.
De modulatie is hier zeer smal, met een groot aantal stijlen. Dit is een dure oplossing vanwege het aantal profielen dat men moet bewerken, de bijkomende profielen, de afwerkingen, de bijbehorende aansluitingen en de complexiteit van de verbindingen en de details. Om de rentabiliteit te verbeteren, heeft men meer homogene modules met grotere afmetingen ontwikkeld.
De 3 hoofdtypes modules, met alle afwerkingen inbegrepen
Binnenafwerking van de modules
Buitenafwerking van de modules, zonder zonneschermen
Bevestigingen
De kadergevel is met regelmatige bevestigingen aan de betonnen superstructuur vastgemaakt. De verticale verbindingen vangen de lasten, terwijl de horizontale verbindingen een speling hebben die een uitzettingsbeweging mogelijk maakt.
De horizontale verbinding maakt een verplaatsing van de gevelelementen met enkele millimeters mogelijk. De platen geven ook een mate van speling op de positie van de verankering.
Horizontale bevestiging en verbinding
Bovenaanzicht van de horizontale bevestigingen
De verticale verbinding maakt eveneens een plaatsing met een tolerantie van enkele millimeters mogelijk. De panelen zijn bovenaan vastgemaakt met een aan het kader bevestigde verankering die neerdaalt op de draadstang van de ruwbouw. Met de regelschroef kan men de positie tot op de millimeter nauwkeurig aanpassen.
Verticale bevestiging en verbinding
Detail van de verticale bevestiging
Toleranties
De studie voorzag een afwijking van 1 cm tussen de kaders. De toegelaten tolerantie tussen de verschillende gevelmodules varieert van 0,5 cm tot 2,5 cm. Aangezien de kaderelementen zichtbaar blijven, kan men deze onregelmatigheid zien.
De voorziene tolerantie tussen de betonplaat en de kadergevel was 10 cm. De lege ruimte is met isolatie gevuld.
Met isolatie gevulde spleet tussen het paneel en het beton
Tests in de fabriek
Dankzij het gebruik van kadergevels kon men zonder bijkomende inspanningen de passiefnorm bereiken, in het bijzonder voor de luchtdichtheid. De voor de klassieke gordijngevels vereiste LWW-tests ('lucht-water-wind' test voor de classificatie van vensters) geven immers al een thermische prestatie volgens de passiefnorm en een goede luchtdichtheid.
De voltooide en afgewerkte gevelelementen worden op de testbank geïnstalleerd. Er wordt een gesloten gevel tegen geplaatst die een luchtdicht kader vormt voor de uitvoering van druk- en dichtheidstests.
Luchtdichtheidstest van de geïnstalleerde gevel
Test van de motoren van de automatiseerde openslaande vleugels
Testbank voor de LWW-proeven
Bouwplaats
Logistiek
De panelen werden met vrachtwagens met intrekbaar dak, dat het lossen vergemakkelijkt, van de fabriek naar de site vervoerd.
De plaatsing gebeurde met behulp van kranen: een torenkraan voor de patio en een mobiele kraan voor de buitengevels.
De modules werden opgeslagen op de bouwplaats, in daartoe voorziene zone achteraan.
Mobiele kraan
Opslagzones
Uitvoering
In de eerste maand worden de wiggen en bevestigingen geplaatst. Vervolgens begint de installatie van de gevelelementen, die ongeveer vier en een halve maand duurt. De gevelbouwers zijn verantwoordelijk voor de goede uitvoering van de ondersteuning van de gevel. Ze corrigeren afwijkingen die de voorziene toleranties overschrijden, voegen bijkomende hoekprofielen toe of maken specifieke aanpassingen.
Geplaatste wiggen en bevestigingen
Hijsen en plaatsen van het paneel
Aandachtspunten
- tijdwinst en beperking van de impact van de bouwplaats dankzij het ontbreken van steigers, de organisatie van de plaatsing van de bevestigingen en het 'installatieklare' karakter van de gevelkaders
- beperkt team op de bouwplaats en snelle afsluiting voor de regen, zodat de binnenposten snel kunnen beginnen
- men moet tijdens het ontwerp een volledig en nauwkeurig bestek opstellen
- het is belangrijk dat de zwakke punten van bij de aanvang van het project worden geïdentificeerd
- omdat hout gevoelig is voor vocht, is de keuze van de houtsoort voor de volledige en vooraf geassembleerde modules van het grootste belang
- de keuze voor het gebruik van afgewerkte panelen beperkt de mogelijkheid om eventuele afwijkingen op te vangen
- men moet toezien op de tolerantie van de ruwbouw en de tolerantie van de voltooide en afgewerkte elementen
Meer weten
Link naar meer informatie over de problematiek van de prefabricage:
Dossier | Duurzame keuze van bouwtechnieken en structuurelementen
- Energie+ : AEROPOLIS II – des façades-rideaux performantes (alleen in het frans)
